SLIM VAT – projekt zmian do ustawy o VAT

Na stronach Rządowego Centrum Legislacji został opublikowany projekt ustawy o zamianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy – Prawo bankowe, roboczo określany jako SLIM VAT (dalej: „Projekt”). Projekt poza zmianami mającymi na celu techniczne uproszczenie rozliczeń VAT wprowadza również istotne zmiany m.in. w zakresie stosowania mechanizmu podzielonej płatności w VAT (split payment), regulacji dotyczących wiążących informacji stawkowych (WIS) oraz funkcjonowania systemu zwrotu podatku podróżnym (tzw. TAX FREE). Większość zmian przewidzianych w Projekcie ma wejść w życie 1 stycznia 2021 r.

W ramach zmian mających na celu uproszczenie rozliczeń VAT, Projekt przewiduje m.in.:

• zmiany w zasadach rozliczania faktur korygujących:
– skuteczność dokonania przez sprzedawcę korekty podstawy opodatkowania VAT in minus zostanie uzależniona od udokumentowanego uzgodnienia z nabywcą sposobu obniżenia podstawy opodatkowania, zamiast od skutecznego doręczenia faktury korygującej nabywcy jak ma to miejsce obecnie;
– obowiązująca w praktyce orzeczniczej zasada uzależniająca okres właściwy dla rozliczenia korekty podstawy opodatkowania VAT in plus od momentu powstania przyczyny tej korekty zostanie zawarta wprost w przepisach ustawy o VAT i będzie dotyczyła zarówno transakcji krajowych, jak również WNT i eksportu;

• wydłużenie z 2 do 6 miesięcy terminu na wywóz towarów umożliwiającego zastosowanie stawki 0% przy opodatkowaniu zaliczek z tytułu eksportu towarów;

• wydłużenie terminu na dokonanie odliczenia VAT na bieżąco do łącznie 4 okresów rozliczeniowych, dla podatników rozliczających się w okresach miesięcznych;

• umożliwienie stosowania przy określaniu podstawy opodatkowania VAT dla transakcji rozliczanych w walucie obcej przeliczenia na złotówki zgodnie z zasadami stosowanymi przez podatnika przy określaniu podstawy opodatkowania dla celów podatku dochodowego;

• wprowadzenie możliwości odliczania VAT od wydatków na usługi noclegowe nabyte w celu ich odsprzedaży;

• podniesienie limitu na nieewidencjonowane prezenty małej wartości, których dostawa nie podlega opodatkowaniu VAT z 10 zł do 20 zł.

Zmiany w zakresie stosowania mechanizmu podzielonej płatności (split payment) przewidziane w Projekcie obejmują swoim zakresem m.in.:

• zmianę załącznika nr 15 do ustawy o VAT zawierającego wykaz towarów i usług objętych obowiązkowym split paymentem, poprzez jego oparcie w całości na aktualnej klasyfikacji PKWiU z 2015 r.;

• jednoznaczne wskazanie, że obowiązkowy split payment dotyczy tylko faktur VAT opiewających na ponad 15.000 zł brutto;

• wyłączenie obowiązku stosowania mechanizmu split payment w odniesieniu do wszelkiego rodzaju potrąceń (kompensat), w tym tzw. nettingu oraz potrąceń wierzytelności niewymagalnych;

• umożliwienie wykorzystywania środków zgromadzonych na rachunku VAT w celu dokonania zapłaty na rzecz przedstawicieli bezpośrednich i pośrednich (agencji celnych) podatku VAT oraz należności celnych z tytułu importu towarów;

• rozszerzenie kręgu podmiotów, które mogą ubiegać się o przeniesienie środków z rachunku VAT na rachunek zwykły o podmioty nieposiadające statusu podatników VAT oraz podmioty nieposiadające siedziby lub stałego miejsca działalności gospodarczej w Polsce;

• wyłączenie stosowania 15% sankcji VAT nakładanej w razie zapłaty zobowiązania podatkowego po otrzymaniu zawiadomienia o wszczęciu kontroli celno-skarbowej, jeżeli wymiar podatku dotyczy faktur VAT, które podatnik opłacił split paymentem.

Regulacje dotyczące Wiążących Informacji Stawkowych zgodnie z Projektem zostaną zmienione w następującym zakresie:

• wprowadzenie okresu ważności dla WIS oraz decyzji o zmianie WIS (w tym już wydanych) wynoszącego 3 lata, liczonego od dnia ich wydania;

• moc wiążąca WIS nie będzie miała zastosowania, jeżeli WIS stanowi element czynności uznanej w decyzji za nadużycie prawa;

• WIS nie będzie mogła zostać wydana, jeżeli w dniu złożenia wniosku o WIS zapytanie w nim zawarte jest przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej albo gdy w tym zakresie sprawa została już rozstrzygnięta w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego;

• rozszerzenie zakresu zastosowania WIS o towary klasyfikowane według klasyfikacji PKWiU, w konsekwencji przedmiotem WIS będą mogły być np. towary wymienione w zmienianym załączniku nr 15 do ustawy o VAT.

Projekt przewiduje również istotne zmiany w funkcjonowaniu systemu TAX FREE, tj.:

• od 1 stycznia 2022 r. system TAX FREE będzie systemem rozliczanym w całości elektronicznie;

• sprzedawcy korzystający z systemu TAX FREE będą mogli wystawiać dokumenty w systemie PUESC, prowadzić w nim ewidencję i elektronicznie otrzymywać potwierdzenia wywozu towarów;

• liberalizacja warunków prowadzenia działalności w zakresie zwrotu podatku VAT podróżnym, dla przedsiębiorców nie będących sprzedawcami korzystającymi z systemu TAX FREE;

• od 1 stycznia 2022 r. sprzedaż towarów w systemie TAX FREE ma zostać objęta obowiązkiem stosowania kas online.