Zasady korzystania z systemu ochrony przed wzrostem cen energii elektrycznej

29 czerwca 2019 r. weszła w życie Ustawa zmieniająca ustawę o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw, ustawę o efektywności energetycznej oraz ustawę o biokomponentach i biopaliwach ciekłych (tzw. ustawa o cenach prądu), a 19 lipca Minister Energii podpisał rozporządzenie w sprawie sposobu obliczenia kwoty różnicy ceny i rekompensaty finansowej oraz sposobu wyznaczania cen odniesienia (tzw. rozporządzenie do ustawy o cenach prądu).

Oznacza to, że ostatecznie określono zasady na jakich przedsiębiorcy zostaną objęci systemem ochrony przed wzrostem cen energii elektrycznej zaistniałym w 2019 r.

Zasady korzystania z systemu ochrony przed wzrostem cen prądu zostały zróżnicowane ze względu na wielkość odbiorcy prądu, sposób nabywania prądu oraz w pewnym zakresie również ze względu na przedmiot prowadzonej przez odbiorcę prądu działalności.

I. Mikroprzedsiębiorcy oraz mali przedsiębiorcy w rozumieniu ustawy Prawo przedsiębiorców – możliwość stosowania niższych stawek za energię do końca 2019 r.

W celu skorzystania z niższych stawek na energię elektryczną w drugim półroczu 2019 r. odbiorcy końcowi będący mikroprzedsiębiorcami oraz małymi przedsiębiorcami są zobowiązani do złożenia stosownego oświadczenia swoim dostawcom energii elektrycznej wskazując m.in. numery wykorzystywanych punktów poboru energii (PPE) albo liczników energii elektrycznej.

Termin na złożenie oświadczenia upływa 26. lipca 2019 r.

Wzór oświadczenia znajduje się w załączniku nr 1 do nowelizacji ustawy o cenach prądu.

II. Przedsiębiorstwa średnie w rozumieniu ustawy Prawo przedsiębiorców oraz tzw. przedsiębiorstwa duże – możliwość uzyskania dofinansowania stanowiącego pomoc de minimis

Odbiorcy końcowi będący średnimi i dużymi przedsiębiorcami mogą zwrócić się do Zarządcy Rozliczeń S.A. z wnioskiem o wypłatę dofinansowania z tytułu wzrostu cen energii elektrycznej zużytej w drugim półroczu 2019 r.

Wnioski o przyznanie dofinansowania będą składane elektronicznie za okres kwartału kalendarzowego. Pierwszy wniosek będzie mógł zostać złożony po zakończeniu III kwartału 2019 r., a ostateczny termin na złożenie wniosków o wypłatę dofinansowania upłynie 30 czerwca 2020 r.

W związku z faktem, że uzyskanie dofinansowania będzie traktowane jako pomoc de minimis w rozumieniu przepisów unijnych, maksymalna wartość dofinansowania nie będzie mogła przekroczyć równowartości 200 tys. euro.

Z ubiegania się o dofinansowanie na niniejszych zasadach nie mogą korzystać odbiorcy końcowi będący tzw. podmiotami energochłonnymi.

III. Podmioty energochłonne – możliwość uzyskania rekompensat

Zgodnie z osobnym projektem ustawy o systemie rekompensat dla sektorów i podsektorów energochłonnych (projekt znajduje się jeszcze na etapie prac parlamentarnych), podmiotami energochłonnymi uprawnionymi do uzyskania rekompensat z tytułu wzrostu cen energii są podmioty nabywające energię elektryczną do wytwarzania produktów w sektorach lub podsektorach energochłonnych. Wykaz sektorów i podsektorów energochłonnych znajduje się w załączniku nr 1 do projektu ustawy i obejmuje on przede wszystkim przemysł metalurgiczny, ale także m.in. produkcję chemikaliów nieorganicznych podstawowych pozostałych (PKD 20.13), produkcję nawozów i związków azotowych (PKD 20.15), produkcję papieru i tektury (PKD 17.12) oraz określone rodzaje działalności sklasyfikowane w ramach produkcji tworzyw sztucznych w formach podstawowych (PKD 20.16).

Uzyskanie przez podmiot energochłonny rekompensaty jest uzależnione od łącznego spełnienia szeregu warunków, tj.:
• posiadania tytułu prawnego do instalacji wykorzystywanej do działalności w sektorze/podsektorze energochłonnym;
• posiadania systemu zarządzania środowiskowego potwierdzonego właściwym certyfikatem;
• braku zaległości z tytułu podatków oraz składek na ubezpieczenia społeczne.

System rekompensat dla podmiotów energochłonnych będzie obowiązywał również w latach kolejnych i będzie realizowany na wniosek podmiotu energochłonnego składany w terminie do 31 marca roku następującego po roku kalendarzowym, za który są przyznawane rekompensaty.

Natomiast, aby uzyskać rekompensatę za 2019 r. poza terminowym złożeniem wniosku, podmiot energochłonny będzie zobowiązany w terminie 14 dni od dnia wejścia w życie ustawy poinformować swoich dostawców energii elektrycznej o braku skorzystania z innych mechanizmów redukujących ceny prądu za 2019 r.

Aktualna treść projektu ustawy oraz wykaz sektorów i podsektorów energochłonnych znajduje się TUTAJ

IV. Szczególne zasady uzyskiwania rekompensat przez podmioty nabywające energię elektryczną na TGE oraz za pośrednictwem domów maklerskich

Przedsiębiorstwa nabywające na własny użytek energię elektryczną na giełdzie energii elektrycznej (TGE) lub za pośrednictwem domów maklerskich w celu uzyskania zwrotu różnicy w kosztach nabycia energii elektrycznej będą musiały złożyć wniosek do Zarządcy Rozliczeń S.A.

W wyniku złożenia wniosku podmiot, który w pierwszym półroczu 2019 r. zużywał energię elektryczną nabytą na TGE lub za pośrednictwem domów maklerskich uzyska kwotę równą różnicy między wielkością poniesionych kosztów nabycia tej energii a wielkością kosztów nabycia obowiązujących w czerwcu 2018 r. Sposób kalkulacji wnioskowanej kwoty określa Rozporządzenie Ministra Energii wydane w tej sprawie, które zgodnie z komunikatem ME zostało podpisane w ostatni piątek.

Złożenie pierwszych wniosków o przyznanie środków tytułem różnicy w cenie nabycia będzie mogło nastąpić po ogłoszeniu przez Ministra Energii obwieszczenia w sprawie pozostałych kosztów jednostkowych energii elektrycznej, co ma nastąpić w ciągu najbliższych dwóch tygodni.

***

Działania jakie powinni podjąć wszyscy przedsiębiorcy w związku z ustawą o cenach prądu:

• Ocena, do której grupy przedsiębiorstw należy podmiot;
• W przypadku mikro i małych przedsiębiorców (50 pracowników i mające roczne obroty mniejsze niż 10 mln EUR / lub sumę bilansową mniejszą niż 10 mln EUR) – złożenie oświadczenia dostawcy energii do 26 lipca 2019 r.;
• W przypadku pozostałych przedsiębiorców ocena czy podmiot kwalifikuje się jako „energochłonny”;
• Jeżeli nie – przygotowanie się do złożenia wniosku o dofinansowanie stanowiące pomoc de minimis – pierwsze wnioski mogą być składane już na początku października 2019 i do tego czasu przedsiębiorca, który będzie ubiegać się o dofinansowanie, musi ocenić czy spełnia kryteria pomocy de minimis oraz musi przygotować dane i dokumenty potrzebne do złożenia wniosku.